رسانه، تاب‌ آوری سازمانی و روابط عمومی

رسانه‌ها و اهمیت تاب‌آوری سازمانی

دکتر علیرضا صارمی

رسانه‌ها امروزه به یکی از اصلی‌ترین عناصر اثرگذار بر حیات سازمان‌ها تبدیل شده‌اند. هر سازمان، چه خصوصی باشد چه دولتی، برای بقا و رشد خود نیازمند ارتباطی شفاف و پویا با محیط پیرامون است و این ارتباط بدون رسانه و روابط عمومی امکان‌پذیر نیست.
رسانه‌ها با نقش بی‌بدیل خود در شکل‌دهی افکار عمومی، بازتاب پیام‌های سازمانی و برجسته‌سازی فعالیت‌ها، در واقع همان اکسیژن حیاتی سازمان به شمار می‌آیند.
از سوی دیگر، در جهانی که تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فناوری و حتی سیاسی با شتابی بی‌سابقه رخ می‌دهد، تنها سازمان‌هایی می‌توانند دوام بیاورند که از ظرفیت تاب‌آوری سازمانی برخوردار باشند.
تاب‌ آوری به معنای توانایی سازمان در مواجهه با بحران‌ها، چالش‌ها و تغییرات محیطی و بازگشت سریع به مسیر اصلی فعالیت تعریف می‌شود.
پیوند رسانه، روابط عمومی و تاب‌آوری سازمانی در اینجاست که پررنگ می‌گردد؛ زیرا روابط عمومی توانمند با بهره‌گیری از رسانه‌ها می‌تواند تاب‌آوری سازمان را در برابر بحران‌ها ارتقا دهد، اعتماد مخاطبان را حفظ کند و حتی بحران‌ها را به فرصت تبدیل سازد.

رسانه و مدیریت بحران

برای درک بهتر این ارتباط باید به نقش رسانه‌ها در فرآیند مدیریت بحران توجه داشت.
رسانه نه تنها بستری برای انتقال اخبار و اطلاع‌رسانی است، بلکه به عنوان بازوی اصلی روابط عمومی عمل کرده و در مواقع حساس می‌تواند سازمان را از فشارهای محیطی برهاند.
سازمان‌هایی که از استراتژی رسانه‌ای هوشمندانه بهره‌مندند، قادرند در شرایط بحرانی روایت مسلط را شکل دهند و به جای آنکه صرفاً واکنش نشان دهند، مدیریت افکار عمومی را به دست گیرند. در چنین شرایطی، مفهوم تاب‌آوری سازمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند؛ زیرا رسانه به عنوان تقویت‌کننده یا تضعیف‌کننده سرمایه اجتماعی عمل می‌کند.
اگر روابط عمومی سازمان در زمان بحران، با برنامه‌ریزی صحیح و رویکرد شفاف و مسئولانه، از رسانه‌ها بهره بگیرد، نه تنها وجهه سازمان حفظ می‌شود بلکه سطح اعتماد عمومی نیز افزایش خواهد یافت.

تاب‌آوری سازمانی و نقش روابط عمومی

تاب‌آوری سازمانی تنها محدود به مدیریت بحران‌های ناگهانی نیست، بلکه شامل توانایی سازمان برای پیش‌بینی تغییرات، برنامه‌ریزی انعطاف‌پذیر و سازگاری با محیط پویا نیز می‌شود.
در این مسیر، روابط عمومی به عنوان پلی میان سازمان و ذی‌نفعان نقش‌آفرین است.
روابط عمومی کارآمد با رصد دائمی رسانه‌ها و تحلیل محتوای منتشرشده، می‌تواند نشانه‌های اولیه بحران یا تغییرات محیطی را شناسایی کند و مدیران را از تهدیدها و فرصت‌های احتمالی آگاه سازد. به عنوان مثال، زمانی که رسانه‌ها شروع به طرح پرسش‌های جدی در حوزه‌ای مرتبط با سازمان می‌کنند، روابط عمومی می‌تواند این نشانه را به منزله هشدار زودهنگام در نظر گیرد و اقدام‌های اصلاحی را پیشنهاد دهد.

ابعاد فرهنگی و روان‌شناختی تاب‌آوری

رسانه و روابط عمومی در ارتقای تاب‌آوری سازمانی، ابعاد فرهنگی و روان‌شناختی نیز دارند.
یکی از مؤلفه‌های اساسی تاب‌آوری، ایجاد حس اعتماد، همبستگی و تعلق در میان کارکنان و مخاطبان است.
رسانه‌های سازمانی، اعم از وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی، نشریات داخلی و کانال‌های رسمی ارتباطی، بستری هستند برای تقویت فرهنگ سازمانی و انتقال ارزش‌های مشترک.
روابط عمومی هوشمند با تولید محتوای هدفمند و متناسب با نیاز مخاطبان، می‌تواند روایت واحدی از مأموریت، چشم‌انداز و ارزش‌های سازمان ارائه دهد و بدین ترتیب تاب‌آوری سازمانی را از درون تقویت کند.

تأثیر فناوری‌های نوین رسانه‌ای

نقش فناوری‌های نوین رسانه‌ای در افزایش تاب‌آوری سازمانی نیز قابل توجه است.
ظهور رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی، روابط عمومی را وارد مرحله‌ای جدید کرده است.
امروزه، سرعت انتشار اخبار به حدی است که هرگونه تأخیر در واکنش سازمان می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.
از همین رو، روابط عمومی باید با استفاده از ابزارهای دیجیتال، سیستم‌های Social Listening و تحلیل داده‌های رسانه‌ای، همواره آماده واکنش سریع باشد.
این توانایی، تاب‌آوری سازمان را در برابر شوک‌های خبری و بحران‌های آنلاین به شدت افزایش می‌دهد.

روابط عمومی به عنوان واحد استراتژیک

از منظر مدیریت استراتژیک، رسانه و روابط عمومی باید بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه‌ریزی تاب‌آوری سازمانی باشند.
بسیاری از سازمان‌ها هنوز روابط عمومی را صرفاً نهادی تبلیغاتی یا اطلاع‌رسانی می‌دانند، در حالی که روابط عمومی در حقیقت یک واحد استراتژیک برای مدیریت ارتباطات، تصویر برند و سرمایه اجتماعی است.
رسانه‌ها در این میان نقشی مضاعف دارند؛ زیرا سرمایه اجتماعی زمانی معنا می‌یابد که در سطح افکار عمومی و مخاطبان قابل مشاهده باشد.
روابط عمومی باید با تدوین پیام‌های کلیدی، مدیریت روایت‌ها و تعامل سازنده با رسانه‌ها، تصویری پایدار و مثبت از سازمان ایجاد کند.

جمع‌بندی و اهمیت سه‌گانه رسانه، تاب‌آوری و روابط عمومی

در جمع‌بندی می‌توان گفت رسانه، تاب‌آوری سازمانی و روابط عمومی سه عنصر به‌هم‌پیوسته‌اند که بقای سازمان در دنیای پیچیده و پرتلاطم امروز را تضمین می‌کنند. رسانه‌ها ابزار اصلی انتقال پیام و شکل‌دهی افکار عمومی هستند، روابط عمومی نقش هماهنگ‌کننده و راهبردی در مدیریت ارتباطات سازمانی را بر عهده دارد و تاب‌آوری سازمانی چارچوبی برای حفظ پایداری و انطباق‌پذیری سازمان در شرایط دشوار فراهم می‌سازد.
هر سازمانی که بخواهد در بازار رقابتی و پرچالش امروز باقی بماند، باید این سه عنصر را به صورت همزمان و یکپارچه به کار گیرد.
آینده سازمان‌ها متعلق به آن دسته از نهادهایی است که روابط عمومی حرفه‌ای و رسانه‌ای پویا داشته باشند و بتوانند در پرتو آن تاب‌آوری سازمانی خود را ارتقا دهند.

در دنیای امروز که تغییرات سریع و بحران‌های غیرمنتظره به یک واقعیت همیشگی تبدیل شده‌اند، رسانه‌ها نقش کلیدی در شکل‌دهی به تصویر سازمان‌ها و انتقال پیام‌های حیاتی ایفا می‌کنند. رسانه‌ها نه تنها اطلاعات را به سرعت به مخاطبان منتقل می‌کنند، بلکه به سازمان‌ها امکان می‌دهند تا در لحظات بحرانی، پیام‌های شفاف و دقیق ارائه دهند و اعتماد عمومی را حفظ کنند.
در عصر شبکه‌های اجتماعی و جریان سریع اخبار، کوچک‌ترین اشتباه در مدیریت اطلاعات می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای داشته باشد؛ بنابراین، سازمان‌ها نیازمند استفاده هوشمندانه از رسانه‌ها هستند تا بتوانند با تغییرات محیطی سازگار شوند و تصویر مثبت خود را در ذهن ذی‌نفعان حفظ کنند.
رسانه‌ها در این فرآیند نقش یک پل ارتباطی حیاتی دارند که نه تنها اطلاعات، بلکه ارزش‌ها و اهداف سازمان را نیز منتقل می‌کند و به این ترتیب، پایه‌های تاب‌آوری سازمانی را تقویت می‌نماید.

 روابط عمومی به عنوان ابزار اصلی سازمان برای ایجاد و حفظ اعتماد میان کارکنان، مشتریان و سایر ذی‌نفعان عمل می‌کند و به سازمان کمک می‌کند تا در مواجهه با بحران‌ها واکنش‌های مؤثر و هماهنگ ارائه دهد.
از طریق روابط عمومی، سازمان می‌تواند پیام‌های خود را به گونه‌ای مدیریت کند که شفاف، صادقانه و همسو با ارزش‌های سازمان باشد،
و در نتیجه، تاب‌آوری خود را در مواجهه با بحران‌های اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی افزایش دهد.
این هماهنگی میان روابط عمومی و رسانه‌ها باعث می‌شود که سازمان نه تنها بحران‌ها را مدیریت کند، بلکه از فرصت‌های جدید نیز بهره‌برداری نماید.

 ارتباط میان رسانه، تاب‌آوری سازمانی و روابط عمومی یک چرخه هم‌افزا ایجاد می‌کند که بقای سازمان را در محیط‌های پیچیده تضمین می‌نماید.
سازمانی که از رسانه‌ها برای انتقال پیام‌های شفاف استفاده می‌کند و روابط عمومی قوی دارد، قادر است اعتماد ذی‌نفعان را در شرایط بحران حفظ کند و سریع‌تر به حالت پایدار بازگردد.
این سه عنصر با هم تعامل دارند: رسانه‌ها پیام‌ها را منتقل می‌کنند، روابط عمومی آنها را مدیریت و هماهنگ می‌کند، و تاب‌آوری سازمانی تضمین می‌کند که سازمان می‌تواند از بحران‌ها عبور کرده و رشد مستمر داشته باشد.
دکتر علیرضا صارمی نویسنده خانه تاب آوری در خاتمه تاکید میکند هر سازمانی که به دنبال پایداری و موفقیت در دنیای پرتلاطم امروز است، باید این سه عنصر را به‌عنوان جزء جدایی‌ناپذیر استراتژی خود در نظر بگیرد و آنها را به صورت هماهنگ و هدفمند به کار گیرد تا نه تنها در برابر چالش‌ها مقاومت کند، بلکه بتواند فرصت‌های جدید را به سرعت شناسایی و از آنها بهره‌برداری نماید.