مدارس و خانواده‌ها نقش اساسی و مکملی در ارتقاء تاب‌آوری اقلیم ایفا می‌کنند و این نقش از ابعاد اجتماعی، آموزشی، روانی و فرهنگی به‌صورت گسترده‌ای قابل بررسی است.

تاب‌آوری اقلیمی یعنی توانایی سازگاری و مقابله با اثرات نامطلوب تغییرات اقلیمی در زندگی فردی و جمعی، و ایجاد شرایطی که به حفظ کیفیت زندگی در شرایط تغییرات اقلیمی منجر شود.
مدارس به عنوان مراکز آموزشی و پرورش نسل‌های آینده، اهمیت بالایی در آموزش دانش و مهارت‌های مرتبط با تاب‌آوری اقلیم دارند.
آن‌ها با ایجاد فضای‌ایمن و حمایتی، آموزش مهارت‌های اجتماعی و روانی، و ارائه آموزش علمی درباره تغییرات اقلیمی، بستر مناسبی برای رشد تاب‌آوری فراهم می‌آورند. خانواده‌ها نیز به عنوان نخستین و مهم‌ترین نهاد اجتماعی نقش کلیدی در تقویت مهارت‌های تاب‌آوری و انتقال ارزش‌های زیست‌محیطی به کودکان و نوجوانان دارند.

اولین محور نقش مدارس در تاب‌آوری اقلیم، ایجاد محیط‌های آموزشی امن، حمایتی و فراگیر است.
مدارس تاب‌آور، فضاهایی هستند که دانش‌آموزان در آن‌ها از حمایت روانی و عاطفی برخوردار شده و مهارت‌هایی مانند مدیریت استرس، حل مسأله، تفکر انتقادی و همکاری تیمی را می‌آموزند؛ این مهارت‌ها مستقیماً به توانمندسازی آن‌ها برای مواجهه با چالش‌های اقلیمی کمک می‌کند.
معلمان با ایفای نقش الگوهای مثبت و مربیان حامی، در تقویت اعتماد به نفس، همدلی و تاب‌آوری روانی-اجتماعی دانش‌آموزان مؤثر هستند. ایجاد روابط قوی بین معلمان، دانش‌آموزان و خانواده‌ها موجب افزایش حس تعلق و امنیت روانی می‌شود که پایه اساسی تاب‌آوری اقلیمی است.

دومین محور، ارائه آموزش علمی و آگاهی‌بخشی تخصصی درباره تغییرات اقلیمی، پیامدها و راهکارهای مقابله با آن است.
مدارس با گنجاندن محتوای آموزشی درباره اقلیم و تغییرات آب و هوایی و تقویت مهارت‌های عملی، تفکر انتقادی و سازگاری، دانش‌آموزان را توانمند می‌سازند تا علاوه بر آمادگی فردی، در سطح اجتماعی نیز نقش فعال و مؤثری ایفا کنند. این آموزش‌ها به کودکان و نوجوانان کمک می‌کند تا مخاطرات اقلیمی را بهتر درک کنند و راه‌حل‌های خلاقانه و سازگار با شرایط محیطی ارائه دهند. از این طریق، دانش‌آموزان به عنوان پیام‌آوران تاب‌آوری اقلیمی در خانواده و جامعه عمل می‌کنند.

نقش خانواده‌ها در تاب‌آوری اقلیمی به عنوان محیط اولیه تربیت و یادگیری بسیار مهم است.
خانواده‌ها با انتقال ارزش‌های زیست‌محیطی، آموزه‌های اخلاقی و حمایت عاطفی، پایه‌های قوی برای تاب‌آوری کودکان می‌سازند. آن‌ها می‌توانند رفتارهای سازگار با اقلیم را در زندگی روزمره آموزش دهند، انگیزه و نگرش مثبت نسبت به حفظ محیط زیست را در فرزندان تقویت کنند و فضایی امن برای گفتگو و آموزش مهارت‌های حل مسئله و مدیریت هیجانات فراهم آورند. تعامل مستمر و موثر بین خانواده و مدرسه باعث همگرایی آموزش‌های تاب‌آوری در هر دو نهاد شده و تأثیر آن‌ها را چند برابر می‌کند.

علاوه بر نقش مستقیم در آموزش و پرورش، مدارس و خانواده‌ها از طریق ایجاد فرهنگ تاب‌آوری اقلیمی نیز می‌توانند تأثیرگذاری بلندمدت داشته باشند.
فرهنگ تاب‌آوری اقلیمی به معنای پرورش نگرش‌ها و رفتارهایی است که موجب حفاظت از محیط زیست، کاهش آسیب‌پذیری در برابر تغییرات اقلیمی و حمایت از توسعه پایدار می‌شود. مدارس با فعالیت‌های گروهی، برنامه‌های فوق‌برنامه و مشارکت در پروژه‌های زیست‌محیطی، ارزش‌های همبستگی، مسئولیت‌پذیری و همکاری اجتماعی را نهادینه می‌کنند. خانواده‌ها نیز با الگودهی مثبت و تشویق به حفظ منابع طبیعی، مهارت‌های زندگی پایدار و نگرش‌های سازگار با اقلیم را به فرزندان منتقل می‌کنند.

همکاری مستمر بین مدارس و خانواده‌ها برای تقویت تاب‌آوری اقلیمی ضروری است.
این همکاری می‌تواند با برگزاری کارگاه‌ها و جلسات آگاهی‌بخشی مشترک، ایجاد پروژه‌های عملی با مشارکت والدین و دانش‌آموزان، و ایجاد شبکه‌های حمایتی اجتماعی تقویت شود. همچنین، برنامه‌های آموزشی که پیوند میان دانش علمی و بافت فرهنگی-اجتماعی خانواده‌ها را در نظر می‌گیرند، اثربخشی بیشتری در ارتقاء تاب‌آوری اقلیمی خواهند داشت. از این طریق نسل جدیدی تربیت می‌شود که دارای دانش، مهارت و انگیزه لازم برای مقابله با چالش‌های اقلیمی و سازگاری با شرایط آینده است.

تاب‌آوری اقلیمی با توجه به تأثیرات گسترده تغییرات آب و هوایی بر زندگی انسان‌ها، نیازمند رویکردی فراگیر و سیستماتیک است که مدارس و خانواده‌ها به عنوان دو نهاد کلیدی آموزشی و تربیتی، نقش بنیادین در آن دارند.
با ایجاد محیط‌های آموزشی حمایتی، آموزش تخصصی و مهارت‌های زندگی، انتقال ارزش‌ها و نگرش‌های سازگار با اقلیم و همکاری مستمر، می‌توان سطح تاب‌آوری اقلیمی جوامع را به شکل قابل توجهی افزایش داد و به توسعه پایدار و حفظ سلامت محیط زیست کمک کرد.