تاب آوری رسانه در بحران حیاتی است، زیرا تنها منبع قابل اعتماد برای ارائه اطلاعات دقیق و بهموقع به عموم مردم در شرایط پرتلاطم است.
در قلب هر بحران، اعم از بلایای طبیعی، پاندمی، ناآرامی های اجتماعی یا درگیری ها این یک ضرورت حیاتی برای حفظ سلامت جامعه و تسهیل گذار از آشوب به ثبات است.
اولین و حیاتیترین نقش تابآوری رسانه در بحران، بدون تردید، تداوم اطلاعرسانی دقیق، معتبر و بهموقع به عموم مردم و نهادهای مسئول است.
در شرایط بحرانی مانند بلایای طبیعی، پاندمیها، ناآرامیهای اجتماعی یا حملات امنیتی، اطلاعات، همچون اکسیژنی حیاتی عمل میکند.
فقدان آن، هراس و سردرگمی را دامن میزند، شایعات سمی و اطلاعات نادرست را گسترش میدهد، تصمیمگیریهای فردی و جمعی را مختل میسازد و در نهایت، جانها و اموال بیشتری را به خطر میاندازد.
رسانه تابآور، با وجود فشارهای فزاینده، زیرساختهای تخریبشده یا تهدیدات امنیتی، تعهد خود به انتشار مستمر اخبار را حفظ میکند.
این تداوم، مستلزم برنامهریزی پیشدستانه (مانند سیستمهای پشتیبان ارتباطی، مراکز جایگزین پخش و آموزش تیمها)، انعطافپذیری عملیاتی در مواجهه با شرایط متغیر، و پایبندی اخلاقی به راستیآزمایی و اجتناب از تشویش اذهان است.
اطلاعرسانی دقیق و بهموقع، اعتماد عمومی را تقویت مینماید، به مردم قدرت میدهد تا واکنشهای آگاهانهتری داشته باشند (مانند تخلیه به موقع، رعایت پروتکلهای بهداشتی یا پرهیز از مناطق خطر)، هماهنگی و تخصیص بهینهی منابع توسط نهادهای امدادی و حاکمیتی را ممکن میسازد، و از تشدید بحران از طریق گسترش شایعات و رفتارهای غریزی جلوگیری میکند
.
توانایی یک رسانه در حفظ جریان پیوستهی اطلاعات معتبر در سختترین شرایط، نه تنها شاخص اصلی تابآوری آن محسوب میشود.
تاب آوری رسانه شامل توانایی پوشش مستمر و دقیق رویدادها، حفظ زیرساخت های ارتباطی، تأمین امنیت خبرنگاران و منابع، و مقاومت در برابر فشارهای سیاسی یا اقتصادی است.
در شرایط بحران که اطلاعات معتبر کمیاب و شایعات فراوانند، نقش رسانه های تاب آور به عنوان منبعی قابل اعتماد، نقشی تعیین کننده و نجات بخش است.
اولین و حیاتی ترین نقش تاب آوری رسانه در بحران، تداوم اطلاع رسانی دقیق و به موقع است.
هنگامی که زیرساختها فرو میریزند و ترس غالب میشود، شهروندان برای تصمیم گیری های حیاتی (مانند تخلیه، دسترسی به کمکهای اولیه، یا رعایت پروتکل های ایمنی) به شدت به اطلاعات موثق وابسته هستند.
یک رسانه تاب آور، با وجود چالشهای فزاینده، قادر است کانالهای ارتباطی خود را فعال نگه دارد – چه از طریق رادیو که اغلب آخرین رسانه در دسترس است، وبسایت های بهینه شده برای ترافیک بالا، شبکه های اجتماعی فعال یا حتی بولتن های چاپی اضطراری. این تداوم جریان اطلاعات، رگ حیات جامعه در شرایط اضطراری محسوب میشود و مانع از غلبه هرج و مرج اطلاعاتی میگردد.
دوم، تاب آوری رسانه مستقیماً به حفظ شفافیت و پاسخگویی نهادهای قدرت مرتبط است.
بحرانها اغلب نقاط ضعف مدیریتی، فساد یا کم کاریها را آشکار میکنند. رسانه های مستقل و تاب آور، با وجود فشارهای شدید، قادر به رصد عملکرد دولتها، سازمانهای امدادی و سایر نهادهای مسئول هستند.
آنها میتوانند گزارشهایی درباره تأخیر در ارسال کمک، سوء مدیریت منابع یا نقض حقوق شهروندان ارائه دهند.
این نظارت مستمر، نه تنها برای پاسخگویی فوری در بحران ضروری است، بلکه درسهای ارزشمندی برای بهبود آمادگی و پاسخ به بحرانهای آینده فراهم میکند و فشار لازم برای اصلاحات را ایجاد مینماید.
تاب آوری رسانه ضامن شفافیت در تلخ و تاریکترین ایام است.
سوم، رسانه های تاب آور نقش بی بدیلی در تسهیل هماهنگی و انسجام اجتماعی ایفا میکنند.
در بحران، جامعه ممکن است دچار پراکندگی، وحشت و از هم گسیختگی شود. رسانه ها، به عنوان یک پلتفرم مشترک، میتوانند پیامهای وحدت بخش رهبران جامعه، روحانیون یا چهره های مورد اعتماد را منتقل کنند.
آنها میتوانند اطلاعات مربوط به مراکز جمع آوری کمک، نیازهای مناطق آسیب دیده و فرصتهای داوطلبانه را پخش نمایند، و بدین ترتیب حس همبستگی و اقدام جمعی را تقویت کنند.
گزارشهای انسانی درباره رنجها و مقاومتهای مردم، همدلی را برمی انگیزد و انگیزه کمک متقابل را افزایش میدهد. این نقش کاتالیزوری در ایجاد همبستگی، از پیامدهای مخرب روانی و اجتماعی بحران میکاهد.
چهارم، حفظ اعتماد عمومی اصل و اساس تاب آوری رسانه در بحران است.
زمانی که اطلاعات متناقض و شایعات سمی به سرعت گسترش مییابند، شهروندان به منبعی معتبر نیاز دارند تا به آن تکیه کنند. رسانه های تاب آور با پایبندی به اصول اخلاقی روزنامه نگاری – شامل راستی آزمایی دقیق، انعکاس دیدگاههای متنوع، تصحیح اشتباهات و پرهیز از احساساتگرایی کاذب – این اعتماد را میسازند و حفظ میکنند.
انتشار اخبار نادرست یا جانب داری در بحران میتواند پیامدهای فاجعه باری داشته باشد، مانند ایجاد وحشت بیجا، هدایت نادرست منابع، یا تشدید تنشهای اجتماعی.
تاب آوری رسانه مستلزم تاب آوری اخلاقی و حرفه ای گری در شرایط دشوار است.
پنجم، چالشهای فناوری و تهدیدات امنیتی، آزمونی جدی برای تاب آوری رسانه به شمار میروند.
بحرانها اغلب با قطعی برق، اختلال در اینترنت، آسیب به دفاتر خبری یا تهدید فیزیکی و سایبری علیه خبرنگاران همراه هستند.
رسانه های تاب آور برای این چالشها برنامه ریزی کرده اند:
استفاده از پلتفرمهای ارتباطی جایگزین (مثل رادیوهای آماده به کار، ارتباطات ماهوارهای)، پشتیبان گیری از داده ها در مکانهای امن، آموزش خبرنگاران در زمینه امنیت دیجیتال و فیزیکی، و برقراری پروتکلهای روشن برای پوشش خبری در محیطهای پرخطر. توانایی غلبه بر این موانع فنی و امنیتی، تفاوت بین سکوت و اطلاعرسانی حیاتی را مشخص میکند.
ششم، تاب آوری رسانه مستلزم انطباق پذیری و نوآوری در شیوه های تولید و توزیع محتوا است.
بحرانها الگوهای مصرف رسانه ای را تغییر میدهند.
رسانه های تاب آور به سرعت نیازهای اطلاعاتی جدید مخاطبان را تشخیص داده و محتوای خود را متناسب میکنند (مثل راهنماهای عملی مقابله با بحران، پوشش ویژه سلامت روان، پلتفرمهای یافتن اعضای گمشده خانواده). آنها از فناوری های نوین (هوش مصنوعی برای تحلیل داده های بحران، نقشه های تعاملی، پادکست های سریع) بهره میبرند و کانالهای توزیع خود را به سمت پلت فرمهای پراستفاده در بحران (مانند پیامرسان ها و شبکه های اجتماعی) سوق میدهند. این چابکی و نوآوری، ارتباط و تأثیرگذاری آنها را در شرایط متغیر حفظ میکند.
هفتم، رسانه های تاب آور نقشی اساسی در آموزش و توانمندسازی جامعه در مواجهه با بحران ایفا میکنند.
فراتر از گزارش رویدادها، آنها میتوانند محتوای آموزشی حیاتی را در مورد آمادگی برای بحران (مانند ساخت کیف نجات)، اقدامات اولیه امدادی، شناسایی اطلاعات نادرست یا مدیریت استرس در شرایط دشوار ارائه دهند.
این نقش آموزشی، به ویژه در جوامعی که دسترسی به آموزش رسمی بحران محدود است، بسیار حیاتی است.
تاب آوری رسانه تنها به پوشش بحران محدود نمیشود، بلکه شامل مشارکت فعال در ساختن جامعه ای تاب آورتر از طریق دانش و آگاهی بخشی است.
تاب آوری رسانه عنصری حیاتی و غیرقابل جایگزین در مدیریت موثر بحرانها و تقویت تاب آوری کل جامعه است.
سرمایه گذاری در زیرساختهای فیزیکی و دیجیتال مستحکم، آموزش حرفهای و امنیتی نیروی انسانی، توسعه پروتکلهای شفاف و اخلاقی برای پوشش بحران، تضمین استقلال مالی و تحریریلی، و ایجاد شبکههای همکاری بین رسانهای و با نهادهای امدادی، ارکان اصلی ساخت تاب آوری رسانه هستند.
دکتر محمدرضا مقدسی بنیانگذار خانه تاب آوری در پایان آورده است تاب آوری رسانه در بحران حیاتی است، زیرا نقش بنیادینی در مدیریت افکار عمومی، کاهش آسیبهای روانی و تسریع فرآیند بازسازی جامعه پس از بحران ایفا میکند
حمایت دولتها، بخش خصوصی و جامعه مدنی از رسانه های مستقل و مسئولیت پذیر، در حقیقت سرمایه گذاری بر امنیت، ثبات و سلامت جمعی در مواجهه با طوفانهای اجتناب ناپذیر آینده است. جامعه ای که رسانه های تاب آوری دارد، در بحران تنها و بی پناه نخواهد ماند.

۴ بازدید
۰ امتیاز
۰ نظر
هنوز هیچ نظری ثبت نشده است !