تاب‌آوری فرهنگی بدون وجود عدالت و برابری، تنها یک رویا باقی خواهد ماند.

در دنیای مدرن و پیچیده امروز، عدالت و برابری تنها به عنوان اصول اخلاقی شناخته نمی‌شوند، بلکه نقشی اساسی در ساختار جوامع تاب‌آور و فرهنگ‌های پویا ایفا می‌کنند.
عدالت اجتماعی و توزیع منصفانه منابع، زمینه را برای شکوفایی تمامی اقشار جامعه فراهم می‌کند. وقتی همه افراد بدون تبعیض از فرصت‌های یکسان برخوردار باشند، انگیزه‌ها تقویت شده، خلاقیت‌ها ظهور می‌کنند و نوآوری‌ها در سطح گسترده‌تری گسترش پیدا می‌کنند.

عدالت و برابری ضمن اینکه شکوفایی و رونق اقتصادی را بدنبال دارد مقاومت جامعه در برابر تحولات سیاسی، اقتصادی و محیطی را نیز افزایش می‌دهد.
عدالت و برابری نه صرفاً اهداف اخلاقی، بلکه ابزارهای عملی برای دستیابی به تاب‌آوری فرهنگی و توسعه پایدار هستند.

به توانایی یک جامعه در حفظ هویت فرهنگی خود در مقابل فشارهای داخلی و خارجی و همزمان تطبیق با شرایط متغیر تاب‌آوری فرهنگی گفته میشود در این راستا، عدالت و برابری به عنوان ستون‌های اصلی این تاب‌آوری عمل می‌کنند. وقتی تمامی گروه‌های فرهنگی در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داشته باشند و حقوق آن‌ها به‌خوبی رعایت شود، احساس تعلق و مسئولیت‌پذیری در آن‌ها تقویت می‌شود. این امر منجر به ایجاد یک فضای فرهنگی پویا و پایدار می‌گردد که قادر است به خوبی در برابر تهدیدات مختلف، اعم از تغییرات اقلیمی تا بحران‌های اجتماعی، مقاومت کند.

  دکترمحمدرضا مقدسی پدر تاب آوری ایراندر ادامه آورده است تاب‌آوری فرهنگی بدون وجود عدالت و برابری، تنها یک رویا باقی خواهد ماند.
اما در عمل، تحقق عدالت و برابری مستلزم طراحی سیاست‌های هوشمندانه در حوزه‌های آموزش، درآمدزایی، دسترسی به خدمات عمومی و مشارکت سیاسی است. دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی باید برنامه‌هایی را اجرا کنند که به نحو مؤثری نابرابری‌ها را کاهش دهند و فرصت‌های برابر را برای تمامی افراد فراهم کنند.

در این مسیر، فرهنگ نیز نقش مهمی ایفا می‌کند؛ چرا که فرهنگ‌هایی که به ارزش‌های عدالت و تعامل متقابل اعتقاد دارند، به راحتی می‌توانند به عنوان الگوهایی برای سایر جوامع عمل کنند. این نوع فرهنگ‌ها با توجه به مشارکت گسترده مردم در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی، قلب تپنده تاب‌آوری فرهنگی هستند.

قابل توجه اینکه برای دستیابی به جوامعی تاب‌آور و فرهنگ‌هایی پویا، باید به این واقعیت پی برد که عدالت و برابری فقط مقوله‌هایی نظری نیستند، بلکه ابزارهای عملی برای ساختن آینده‌ای بهتر هستند. این دو اصل می‌توانند جامعه را در برابر تنش‌ها و بحران‌ها تقویت کنند و فرهنگ را به عنوان یک منبع قدرت نرم، به کار گیرند.

اکنون که تاب‌آوری فرهنگی به منزله یک ضرورت استراتژیک موضوعیت یافته است بایستی متذکر شد بدون توجه به عدالت و برابری، غیرممکن خواهد بود.

مشاور عالی ماموریت ملی تاب آوری فرهنگی هویت محور در ادامه آورده است عدالت و برابری دو ستون اصلی هر جامعه سالم و پویایی هستند که به دنبال رسیدن به تاب‌آوری فرهنگی می‌باشند. در یک جامعه عادلانه، فرصت‌ها به طور مساوی در دسترس قرار دارند و همه افراد بدون توجه به پیشینه اجتماعی، قومیت، جنسیت یا وضعیت اقتصادی می‌توانند به ظرفیت خود دست یابند.

این امر نه تنها از نظر اخلاقی صحیح است، بلکه از منظر عملی نیز باعث افزایش نوآوری، همبستگی اجتماعی و رشد پایدار می‌شود. وقتی افراد احساس کنند شانس عادلانه‌ای دارند، انگیزه بیشتری برای مشارکت فعال در توسعه جامعه پیدا می‌کنند.

این مشارکت گسترده است که زمینه را برای ایجاد فرهنگ‌های پویا و انعطاف‌پذیر فراهم می‌کند فرهنگ‌هایی که قادرند در برابر تحولات اجتماعی، اقتصادی و محیطی مقاومت کنند و خود را با شرایط جدید هماهنگ کنند.

تاب‌آوری فرهنگی زمانی شکل می‌گیرد که جامعه مبتنی بر اصول عدالت و برابری سازماندهی شده باشد. در چنین جوامعی، تنوع فرهنگی به عنوان یک سرمایه اجتماعی مورد تقدیر قرار می‌گیرد و تمامی گروه‌ها احساس تعلق و هویت می‌کنند.

این احساس تعلق به نوبه خود باعث تقویت ارزش‌های مشترک، اعتماد متقابل و تعاملات سازنده میان افراد می‌شود. در مقابل، جوامعی که با بی‌عدالتی و نابرابری مواجه هستند، دچار تضعیف انسجام اجتماعی شده و به مرور زمان از لحاظ فرهنگی نیز ضعیف و غیرقابل تاب‌آوری می‌شوند.

لذا بنظر می‌رسد برای دستیابی به تاب‌آوری فرهنگی پایدار، باید نظام‌های آموزشی، اقتصادی و سیاسی را به گونه‌ای طراحی کرد که فرصت‌های برابر را برای تمامی افراد فراهم کنند و همه را در مسیر توسعه و خلاقیت فرهنگی سهیم سازند.