نقش همیاران سلامت در توانمندسازی بین نسلی و بهباشی روانشناختی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و می‌تواند به عنوان یکی از عوامل کلیدی در توسعه فردی و اجتماعی جامعه شناخته شود.
این نقش نه تنها محدود به بهبود وضعیت سلامت جسمانی و روانی افراد می‌شود، بلکه فراتر از آن به ایجاد یک چرخه تعامل سازنده میان نسل‌ها کمک کرده و موجب بهبود کیفیت زندگی و افزایش تاب‌آوری روانی می‌گردد.

همیاران سلامت به گروهی از افراد گفته می‌شود که معمولاً از همان جامعه و در کنار افراد نیازمند کمک فعالیت می‌کنند.
این افراد با آموزش‌های تخصصی و مهارت‌های لازم در زمینه‌های بهداشت و روان، ظرفیت‌های خود را برای حمایت از دیگران گسترش می‌دهند.
نقش آنان در توانمندسازی بین نسلی به این معنا است که آنها نه تنها به یک فرد یا گروه خاص کمک می‌کنند، بلکه فراتر از آن، با ایجاد پلی محکم میان نسل‌های مختلف، انتقال تجربیات، آموزش مهارت‌ها و حمایت روانی را در طول زمان تسهیل می‌کنند.

توانمندسازی بین نسلی به معنای تقویت و افزایش قابلیت‌های افراد در تمامی سنین به شکلی است که بتوانند به یکدیگر کمک کنند و از یکدیگر یاد بگیرند.

در این فرآیند، همیاران سلامت نقش واسطه‌ای بسیار مؤثر دارند، چرا که به عنوان نقطه اتصال میان نسل‌های جوان و مسن محسوب می‌شوند.
آن‌ها با بهره‌گیری از دانش علمی و درک عمیق فرهنگی جوامع خود، می‌توانند محیطی امن و حمایت‌گر ایجاد کنند که در آن ارتباط میان نسل‌ها به راحتی برقرار شود. این ارتباط ضمن فراهم آوردن فرصت‌هایی برای آموزش ارزش‌ها و مهارت‌های زندگی، سلامت روانی اعضا را نیز ارتقاء می‌دهد.

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های فعالیت همیاران سلامت در حوزه بهباشی روانشناختی، افزایش آگاهی و ارائه حمایت‌های روانی مستمر به افراد است.
آنان با آموزش مهارت‌های مقابله‌ای، مدیریت استرس و ایجاد فضای گفتگو، به افراد کمک می‌کنند تا مشکلات روانی خود را بهتر مدیریت کنند و احساس درماندگی را کاهش دهند.
این حمایت‌ها به ویژه در نسل‌های مسن که ممکن است با انزوای اجتماعی و کاهش تعامل مواجه شوند، بسیار حیاتی است.
همیاران سلامت با ایجاد تعامل مثبت، افراد مسن را در حفظ ارتباطات اجتماعی و داشتن حس مفید بودن کمک می‌کنند.

در نسل‌های جوان‌تر نیز، همیاران سلامت با آموزش مهارت‌های زندگی، تقویت خودشناسی و توانمندسازی در مواجهه با چالش‌های روزمره به حفظ سلامت روانی کمک می‌کنند.
آنها می‌توانند نقش مشاور و الگو را ایفا کنند و به نوجوانان و جوانان یاد دهند که چگونه با فشارهای روانی، اضطراب‌ها و تردیدهای دوران بلوغ و جوانی مقابله کنند.
در نتیجه، نسل‌های نوپا بهتر از گذشته توانایی مقابله با مشکلات روانی را پیدا می‌کنند و با اعتماد به نفس بیشتری در جامعه حضور می‌یابند.

توانمندسازی بین نسلی که همیاران سلامت به آن کمک می‌کنند، نه تنها به سلامت روانی هر یک از نسل‌ها مربوط می‌شود، بلکه جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی را نیز در بر می‌گیرد.
انتقال مهارت‌ها و تجارب از نسل‌های مسن‌تر به نسل‌های جوان، حفظ هویت فرهنگی و تقویت ارتباطات خانوادگی و اجتماعی را به همراه دارد.
این فرآیند باعث می‌شود که جوانان دارای ریشه‌های قوی‌تری در خانواده و جامعه خود باشند و در عرصه‌های متعدد زندگی، از جمله تحصیل، کار و روابط اجتماعی موفق‌تر عمل کنند.

یکی دیگر از ویژگی‌های مهم نقش همیاران سلامت، ایجاد شبکه‌های حمایتی پویا و گسترده است.
این شبکه‌ها می‌توانند به عنوان منابعی برای مشاوره و هم‌افزایی میان اعضای جامعه عمل کنند و فشارهای روانی ناشی از مشکلات فردی یا جمعی را کاهش دهند.
این ارتباطات به ویژه در محیط‌های اجتماعی با چالش‌های خاص مانند محرومیت اقتصادی یا مشکلات فرهنگی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا همیاران سلامت با فهم عمیق این شرایط، به شناسایی نیازها و ارائه راه حل‌های متناسب می‌پردازند.

به‌علاوه، همیاران سلامت با آموزش مهارت‌های مشارکت فعال در جامعه، افراد را در روند تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های محلی سهیم می‌کنند.
این امر باعث افزایش حس مسئولیت اجتماعی در بین اعضا می‌شود و انگیزه آنها را برای مشارکت در بهبود شرایط زندگی و سلامت روانی جامعه افزایش می‌دهد.
وقتی افراد احساس کنند که صدایشان شنیده می‌شود و می‌توانند به تغییرات مثبت کمک کنند، میزان امیدواری و بهبود وضعیت روانی‌شان افزایش می‌یابد.

آموزش و حمایت همیاران سلامت باعث کاهش اضطراب، افسردگی و بی‌حوصلگی در فرد می‌شود و به طور کلی به ارتقای سلامت روان جامعه کمک می‌کند.
همچنین این نوع حمایت‌ها می‌تواند منجر به کاهش نیاز به خدمات پزشکی و روان‌پزشکی تخصصی شود، زیرا همیاران سلامت نقش پیشگیرانه را به خوبی ایفا می‌کنند و از تشدید مشکلات جلوگیری می‌کنند.

 همیاران سلامت با توانمندسازی افراد در همه نسل‌ها، نقش مهمی در حفظ و ارتقای بهباشی روانشناختی دارند.

آنها کمک می‌کنند تا حلقه‌ای از ارتباطات حمایتی و آموزشی میان نسل‌ها شکل بگیرد که در آن افراد با همدیگر یاد می‌گیرند، تجربیات خود را به اشتراک گذاشته و در کنار هم رشد می‌کنند. این فرآیند به ایجاد اجتماع‌های مستحکم‌تر، مقاوم‌تر و با سلامت روان بالاتر منجر می‌شود.

نقش همیاران سلامت در توانمندسازی بین نسلی، فراتر از صرف آموزش یا حمایت روانی است؛ آنان باعث پیوندهای عاطفی و انسانی می‌شوند که باعث افزایش رفاه و تقویت تاب آوری جامعه می‌شود.

آن‌ها با عملکرد خود به افراد کمک می‌کنند تا شبکۀ حمایت اجتماعی خود را گسترش دهند و از حس تنهایی و انزوا دور شوند.
این حس مشارکت و تعلق به جامعه، یکی از مؤلفه‌های کلیدی در بهباشی روانشناختی است که توانایی مقابله با بحران‌ها و مشکلات زندگی را بهبود می‌بخشد.

این فرایند توانمندسازی بین نسلی که همیاران سلامت ایجاد می‌کنند، باعث می‌شود که دانش و مهارت‌های لازم برای حفظ سلامت روان به صورت یک میراث فرهنگی به نسل‌های آینده منتقل شود.
به این ترتیب، جامعه‌ای با ظرفیت بیشتر برای مقابله با تغییرات اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی شکل می‌گیرد که در آن افراد با آگاهی، همدلی و توانایی‌های لازم برای زندگی بهتر و سالم‌تر زندگی می‌کنند.
این چشم‌انداز، واقعیت مهمی است که همیاران سلامت با تلاش مستمر و پیشرفت‌های خود هر روز به آن نزدیک‌تر می‌شوند.

علاقه مندان به بهباشی روانشناختی میتوانندبه کتابهای معرفی شده که توسط دکتر محمدرضا مقدسی بنیانگذار و پدر تاب آوری ایران ترجمه شده است مارجعه فرمایند.